Göz tembelliği (Ambliyopi) neden olur? Göz tembelliği belirtileri nelerdir? Göz tembelliği ilerler mi ve nasıl tedavi edilmelidir?
Göz tembelliği, yaşamın erken döneminde anormal görsel gelişme nedeniyle bir gözdeki görme azalmasıdır. Daha zayıf (tembel) göz içe yada dışa kayabilir. Gözde ve görme sinirinde yapısal hiçbir bozukluk olmamasına rağmen bir gözün diğer göze nazaran düşük görmesidir. Tembel göz daha az görsel sinyal alır, gözlerin birlikte çalışabilme yeteneği azalır ve beyin zayıf gözden gelen görüntüleri baskılayarak yok sayar.
Göz Tembelliği Sebepleri
- Gözlerden birinde diğerinden daha yüksek kırma kusuru olması
- Şaşılık
- Diğer göz hastalıkları, katarakt, göz kapağı düşüklüğü. korneada çeşitli sebeplerle oluşmuş kornea lekeleri, iris ve vitreusta oluşan bozukluklar
Göz Tembelliği Belirtileri
- İçe yada dışa olan göz kaymaları
- Zayıf derinlik algısı
- Baş eğme
- Görme taramasında anormal görme sonuçları
- Birlikte(paralel) hareket etmeyen gözler
Göz tembelliği oluşunda; erken doğum, ailede tembel göz gelişimi, gelişimsel bozukluklar etkenlerdendir. Tembel göz tedavi edilmediği zaman kalıcı görme kaybına neden olabilir. Tembel göz yetişkinlerde 2.9 oranında kalıcı görme kaybı sebebidir.
Göz Tembelliği Tedavileri
Göz tembelliği tedavisine çocuklukta mümkün olduğu kadar erken başlamak gerekir. En iyi sonuçlar 7 yaşından önce başlanan tedavide alınır.
- Düzeltici gözlükler; gözlük ve kontakt lensler ile hipermetropi, miyopi, astigmatizma düzeltilir.
- Göz kapama; daha az gören gözün görmesini artırmak için yapılan uygulamadır. Kapama tedavisi gün içinde 2 ile 6 saat arasında uygulanabilir. Kapama uygulamasında boyama, okuma, resim yapma ve televizyon izleme yapılmalıdır. Kapama tedavisi sokakta gezme ve spor faaliyetlerinde etkin değildir.
- Ortoptik tedavi; hastane ortamında yapılan tedavidir. CAM (Cambridge Ambliopic Vision Stimulator) tedavisi, uygulama seanslar şeklindedir. 10 seans yaklaşık yarım saatlik sürelerde uygulanır.
- Görsel tedavi uygulamaları; tembel gözün derinlik hissini geliştirerek beyninize yeniden görmeyi öğretmek için yapılan egzersizlerdir.
- Göz damlaları ile tedavi; sağlam göze atropin damlatılarak tembel göz çalışmaya teşvik edilir. Yine aynı temel prensip ile penelizasyon tedavisi uygulaması yapılmaktadır.
- Bilgisayar programları yardımı ile yapılan göz tembelliği uygulamaları, 10 yaş sonrası tembel gözlere neurovision tedavisi.
- Cerrahi yöntem; gözlerde kayma varsa ve diğer tedavilere cevap alınamıyorsa operasyonla kayma düzeltilir. Göz kapağı düşüklüğü (pitozis) yada doğuştan katarakt varsa operasyon çözüm olarak uygulanır.
Göz tembelliği (ambliyopi) tedavisi çocukluk çağında yapılabilmektedir. Bu nedenle erken tanı tedavinin en önemli ögesidir. Çocuklar genellikle görmeleri ile ilgili yakınmazlar. Bu nedenle çocuklarda ilk göz muayenesi doğduktan sonra yapılmalıdır. Diğer periyodik muayeneler 3 yaşında ve okula başlamadan önce tekrarlanmalıdır. Göz tembelliği tedavisi 6 ay ile 24 ay arasında sürdürülür. Tedavi sonrası tembel gözlerde %25 oranında yineleme olabilir. Bu durumda tedaviye yeniden başlanır.
