Sarı nokta hastalığı nedir? Sarı nokta hastalığı kimlerde görülür? Risk faktörleri nelerdir? Yaşa bağlı sarı nokta hastalığı tipleri, tanısı ve tedavileri nelerdir?
Sarı nokta hastalığı 50 yaş ve üzerindeki insanlar görülen kronik ve zamanla ilerleyici bir hastalık türüdür.
Sarı Nokta Hastalığı Nedir?
Halk arasında sarı nokta hastalığı olarak adlandırılan, tıbbi adı yaşa bağlı makula dejenerasyonu toplumlarda görme kaybının önemli nedenlerinden biridir. Makula(sarı nokta) ağ tabakada (retinada) görme hücrelerinin en yoğun olduğu bölge olup keskin ve kaliteli görmeyi sağlayan yerdir. Makula bölgesindeki görme hücreleri ışıklı ortamda renkli görme ve keskin görmeden sorumludurlar.
Sarı Nokta Hastalığı Kimlerde Görülür?
Sarı nokta hastalığı yaşa bağlı olarak ortaya çıktığından görülme sıklığı yaşa paralel olarak artar. 50 yaş ve üzeri yetişkinlerde görülen kronik ve ilerleyici bir hastalıktır. 85 yaş ve üzeri insanlarda yaklaşık % 30 oranında görülür. Bu hastalıkta erken tanı, tedavi ve düzenli kontrol şarttır.
Risk Faktörleri Nelerdir
- Kalıtsal özellikler
- Yüksek tansiyon
- Sigara kullanımı
- Lipit ve kolesterol düzeylerinin yüksek olması
- Yaş
- Vitamin eksikliği
- Cinsiyet (kadınlarda daha sık görülür)
- Beyaz ırkta siyah ırka nazaran daha sık görülür
- Güneş ışığına aşırı maruz kalma
- Spor yapmamak
- Obezite
Yaşa Bağlı Sarı Nokta Hastalığı Çeşitleri
a) Kuru Tip Sarı Nokta Hastalığı
Retinada kısmen incelme ve dejenerasyon oluşur. Kuru tipte olan bazı hastalarda yaş tipe dönüş %10 oranında olabilir. Bu sebeple kontroller periyodik olarak yapılmalıdır. Bu hastalığın belirtileri yazıları bulanık görme, renklerin daha az parlak görünmesi, puslu görmedir. Kuru tip sarı nokta hastalığını tedavi edici yöntemi olarak vitaminler, mineraller ve antioksidanlar kullanılır.
b) Yaş Tip Sarı Nokta Hastalığı
Göz arkasındaki(retinada) kan damarlarının anormal gelişimi ile ortaya çıkar. Retina tabakası altında oluşan yeni kılcal damar yumağı ödem ve kanamaya neden olur ve merkezi görme azalır. Renklerde bozulma, merkezi görmede karanlık leke görme, okuma sırasında yazıları bulanık görme, gece görüşünde azalma, çizgileri kırık görme şikayetlerine sebep olur.
Sarı Nokta Hastalığının Tanısı: Görme keskinliği takibi, Amsler (kareli kağıt), fundus floresin anjiografi (FFA) ve OCT ( optik koherens tomografi).
Sarı Nokta Hastalığının Tedavisi:
- Göz içi ilaç uygulaması (çoğu hastanın görmesinin daha kötüye gitmesine engel olur).
- Fotodinamik tedavi (soğuk lazer tedavisi)
- Destekleyici tedaviler
Yaşlılığa bağlı görme problemlerinde koruyucu tedavide antioksidanlar; A, C, E vitaminleri, lutein, zeaxantin, çinko ve bakır hastalara önerilir. Doğal olarak lutein bulunan gıdalar; ıspanak, brokoli, havuç ve yaban mersinidir. Ayrıca 50 yaş ve üzeri hastaların periyodik olarak göz arkası taraması yaptırmaları önemlidir.
